Veel ouders zijn op zoek naar het ideale dag- en slaapschema voor hun baby. Dat is niet gek, want we zoeken naar houvast als het gaat om slaap van onze baby. Misschien heb je ook al diverse slaapschema’s gevonden, maar heb je inmiddels gemerkt dat jouw baby anders slaapt. Of misschien voel je je onzeker over welk schema nou het beste is.
Jij bent niet de enige. Toen ik voor het eerst moeder werd, werd ik gek van alle informatie over wakkertijden en slaapschema’s. Ik voelde mij onzeker. Omdat ik zoveel verschillende informatie tegenkom, voel ik mij geroepen om vanuit mijn ervaring als slaapcoach en als moeder om hier een eerlijk verhaal over te vertellen.
In dit artikel leg ik daarom uit:
- Welk slaapschema voor je baby ‘ideaal’ is.
- Wat de wetenschap zegt over slaapschema’s.
- Hoe jij jouw baby in een natuurlijk slaapritme krijgt. Een slaapritme dat past bij de ontwikkeling van jouw baby.
- Ik wil je helpen om de zogenaamde slaapschema’s alleen als een richtlijn te zien, in plaats van als een doel.
- Zodat je de strakke slaapschema en wakkertijd kunt loslaten en leert te vertrouwen op jezelf.
- Waardoor je zelf meer rust kunt gaan ervaren en niet de hele dag bezig bent met slaap van je baby.
Welk slaapschema is goed voor jouw baby?
Honderden boeken en Google staan vol met de ideale slaapschema’s en slaapritmes voor je baby. Sommige slaapschema’s laten zelfs per week het beste slaapritme voor je baby zien. En die boeken worden goed verkocht. Bijzonder is dat die dagschema’s ook nog eens (flink) afwijken van elkaar. Dus je vraagt je vast af, welk dagschema is het beste?
Als je het aan mij vraagt: geen een. Want het idee dat elk kind op een bepaalde leeftijd een precies dezelfde wakkertijd heeft en op dezelfde tijd naar bed gaat en weer wakker wordt, is toch eigenlijk wel gek, vind je niet?
De wetenschap over slaapschema’s voor baby’s
Daarom is het wel goed om te kijken wat de wetenschap zegt. Er bestaat namelijk geen uniforme slaapschema voor baby’s die wetenschappelijk onderbouwd of bewezen zijn. Uit de wetenschap weten we wel dat de slaapbehoefte van elke baby verschillend kan zijn. Elke baby maakt de eerste jaren enorme ontwikkelingen mee, wat veel invloed kan hebben op zijn of haar slaapritme. En daardoor verandert ook zijn of haar unieke slaapritme. Daarmee verandert dus ook het slaapschema. Dat heb je misschien ook al gemerkt rond maand 4 of maand 8 wanneer je baby opeens anders is gaan slapen.
Vroeger werden gemiddelden getrokken over hoeveel je baby moet slapen. In de allerlaatste richtlijnen zie je dat van die ‘gemiddelde slaapbehoefte bij baby’s’ in het eerste jaar steeds meer afstand wordt genomen.
Bestaat er een ideaal slaapritme voor je baby?
Zoals ik hierboven beschreef: er bestaat niet een uniform slaapschema voor je baby, want net als jij en ik is elke baby anders. Maar toch kom je overal de ideale slaapschema’s en slaapritmes tegen. Waarom is dat?
Diverse auteurs claimen dat als je je baby in het ideale slaapritme krijgt, hij of zij dan beter gaat (door)slapen. Mooi vooruitzicht. Maar de praktijk is anders. Uit eigen ervaring als moeder en uit ervaring als slaapcoach heb ik nog geen enkele baby gezien die perfect in een van die zogenaamde ideale slaapschema’s past. Want:
Elke baby is uniek. Elke baby heeft een eigen slaapritme en een andere slaapbehoefte. En dat kan zelfs per week verschillen. In mijn praktijk kijk ik daarom altijd naar de biologische behoefte en ga ik samen met ouders opzoek naar het eigen natuurlijke ritme van het kind.‘
Waarom willen wij een slaapschema voor onze baby?
Een dagschema (op papier) geeft ons letterlijk een houvast. Door een schema te volgen, heb jij het gevoel iets onder controle te hebben. Je (denk je te weten) waar je aan toe bent. Dat geeft in theorie rust. Maar in werkelijkheid gaat het vaak anders dan volgens het ‘boekje’. En daardoor kun je je juist nog onzekerder voelen. En dat vind ik zorgelijk.
Zorg over de slaapschema’s en wakkertijden voor baby’s
Vaste slaapschema’s kunnen ons het gevoel geven dat we het niet goed doen. Ouders van een pasgeboren baby voelen zich vaak al onzeker over hun nieuwe rol als ouder. Ze willen het goed doen en volgen dan ook alle adviezen zo goed mogelijk op. Als de baby anders slaapt dan volgens het boekje, kan zo’n slaapschema ze juist het gevoel geven dat ze het niet goed doen. Of erger nog, dat er iets mis is met hun baby.
Hoe ga je om met slaapschema’s & wakkertijd?
Als je dit artikel leest, ben je waarschijnlijk wel opzoek naar een slaapschema voor je baby. Ik wil je aan het denken zetten in dit artikel om slaapschema’s vanuit een ander perspectief te gaan zien. Maar ik zeg niet dat een slaapschema’s en wakkertijden voor je baby geen voordelen kunnen hebben.
Het gaat er wel om HOE jij ermee omgaat. In mijn praktijk probeer ik altijd het natuurlijke slaapritme van een baby te ontdekken. Als dit niet lukt, omdat er geen enkel slaapritme te vinden is en ik sterk tekenen zie van een oververmoeide of juist een hyper alerte baby zie, dan pak ik er wel een slaapschema erbij. Maar ik gebruik het als een flexibele richtlijn. Want ik weet dat je aan veel oververmoeide en alerte baby’tjes de slaapsignalen moeilijk kunt herkennen. Daarom vind ik het wel belangrijk dat jij je baby leert begrijpen, maar daarvoor is het vaak nodig om uit de vicieuze cirkel van oververmoeidheid te komen.
Hoe slaapritme opbouwen bij je baby?
1. Ontdek het unieke slaapritme & wakkertijd van je baby
De beste manier om de unieke slaapritmes en wakkertijden van je baby te leren kennen, is door de tijd te nemen om deze unieke wakkertijden van jouw baby te vinden. Hoe? Volg je baby. Noteer de slaapjes van je baby en noteer wanneer je ziet dat je baby moe wordt. Als je dit een week doet, kun je een patroon ontdekken dat je kan helpen voor een flexibel dagritme. Zodat je het beste en ideale slaapschema voor jouw baby kunt maken. Maar er kunnen altijd redenen en factoren zijn waarom het op een dag toch anders kan gaan. Denk aan ziekte, een drukke dag met veel prikkels of het behalen van een fysieke mijlpaal. Dus nogmaals: je slaapschema moet flexibel zijn en flexibel blijven.
2. Creëer rust & voorspelbaarheid
Als je baby erg onrustig is, is er vaak 1 antwoord: rust. Creëer zoveel mogelijk rust. Zorg voor minder prikkels voor jezelf en voor je baby. Zonder dat je een slaapschema gebruikt kun je nog steeds voorspelbaarheid (en daarmee uiteindelijk ook rust) creëren. Dan ontstaat er vanzelf een natuurlijk slaapritme voor je baby. Je kunt voorspelbaarheid door de hele dag creëren. Je baby eet iets, dan doe je misschien samen een activiteit, dan is er knuffeltijd, een kort slaapritueel en je baby gaat slapen. Herhaal dit wanneer je baby wakker wordt uit zijn dutje. Als het lang duurt voordat je baby slaapt, stop dan wanneer je voelt dat dit geen zin heeft. Haal je baby uit bed en let goed op zijn slaapsignalen. Volg je baby, en volg daarbij je ouderlijke intuïtie. Als je dit doet ben je niet bezig met je baby in een strak schema te krijgen. Maar leer je je baby nog beter kennen en behoud je een positieve associatie met slaap voor je baby en voor jezelf.
3. Volg jouw intuïtie
Onthoud dat je baby uniek is en andere slaapbehoeften kan hebben dan een andere baby van dezelfde leeftijd. Dat is normaal. Als jij dichtbij jezelf blijft en jezelf de tijd en ruimte geeft om je baby (nog) beter te leren kennen, zal je uiteindelijk meer innerlijke rust en meer vertrouwen als moeder/vader krijgen. Doe wat goed voelt voor jou. Als je leert om je baby te begrijpen en te volgen kun je zijn of haar unieke slaapritme ontdekken. Als je leert om op je intuïtie te vertrouwen en op basis daarvan te handelen, dan zul je altijd doen wat goed is voor je baby.
Maar ik begrijp ook dat het soms lastig kan zijn om jouw gevoel te volgen. Ik heb ook moeten leren. Zeker als je moe bent en niet meer weet wat goed voelt.
Slaapschema baby per maand
Hieronder vind je meer informatie over slaap van baby’s per maand in het eerste jaar. En toelichting over slaapontwikkeling en realistische slaapverwachting.
slaapschchema 3 maanden
slaapschema 4 maanden
slaapschema 5 maanden
slaapschema 6 maanden
slaapschema 8 maanden
Slaapschema kind 1-3 jaar
Welk slaapschema gebruik ik als slaapcoach?
Het kan zijn dat je nu nog steeds afvraagt hoe jij het unieke slaapritme van je baby kunt vinden? Of denkt ‘Ik heb meer houvast nodig over wat en hoe ik dit kan doen’. En hoe je tijdens dit proces dan bij jezelf kunt blijven. Of misschien kun je simpelweg geen enkele slaapritme bij je kindje ontdekken.
Er bestaan vele boeken en artikelen over het ideale slaapschema en/of wakkertijd (en die verschillen soms flink van elkaar). Misschien ben je benieuwd naar welk slaapschema en wakkertijd ik adviseer en als richtlijn gebruik, nogmaals: niet als doel.
Of belangrijker nog: hoe leer jij om je baby daarbij in zijn eigen ritme te volgen?
Klik hier voor meer informatie over hoe jij het unieke slaapritme van jouw baby kunt ontdekken.
