Samen slapen met je baby of kind: taboe of normaal?

4 jaar geleden

Ouders vinden praten over slaapproblemen van hun kinderen lastig. Maar nog lastiger onderwerp is het samen slapen met je baby of kind. Het zogenaamde co-sleeping of bed-sharing. Er heerst hier nog een taboe op. In mijn praktijk merk ik dat ouders daar vaak niet eerlijk over durven te zijn over het samen slapen met hun baby. Want ze kennen de gevaren en krijgen advies om het vooral niet te doen. Sommige ouders voelen echter diep van binnen de behoefte om het wel te doen. Of merken dat hun baby op die manier eenmaal beter slaapt. Het samen slapen met je baby of kind vind ik een heel persoonlijke keuze. Ik laat mij niet uit over of je het wel of niet moet doen. Wel vind ik dat beide bespreekbaar moeten zijn. Ouders die bewust willen kiezen voor samen slapen met hun kind moeten niet alleen op gevaren worden gewezen, maar moeten ook informatie krijgen over hoe samen slapen veilig kan zijn. .

In dit artikel laat ik je zien welke voors en tegens er zijn van het samen slapen met je baby of kind. Ik leg je uit waarom samen slapen met je baby/ kind nog zo’n groot taboe is. Omdat ik er objectief in sta, laat ik je zien dat als je bewust wilt kiezen voor het samen slapen hoe je dat veilig kan doen. En hoe je tegelijkertijd ervoor zorgt dat je kind niet afhankelijk wordt van jouw bed.

Samen slapen met je baby: gevaren

Decennia lang lagen baby’s bij hun ouders in bed. In niet westerse landen is dat nog steeds gebruikelijk. Maar in de westerse landen is de slaapplek van een baby in de loop der jaren verschoven richting een eigen bed in een eigen kamer. Het samen slapen met je baby wordt nu zelfs als problematisch gezien. Nadruk ligt op de gevaren van samen slapen. En als we de hedendaagse media moeten geloven dan is het samen slapen met je kind zelfs levensgevaarlijk (1).

Ik ontken de gevaren niet, er is een kans op verstikking of wiegendood. Het risico neemt toe als je rookt, alcohol drinkt, medicijnen of drugs hebt gebruikt, of erg vermoeid of gestrest bent. De adviezen van consultatiebureau’s en jeugdartsen zijn gebaseerd op die gevaren waardoor het samen slapen met je kind wordt afgeraden. Volgens de Nederlandse richtlijn (2) mogen ouders op zijn vroegst bij 4 maanden hun baby in bed nemen. In een eerder artikel heb ik geschreven hoe ouderwets ik deze richtlijn vind.

Samen slapen met je kind: voordelen

Het samen slapen voelt voor vele ouders als iets natuurlijks. En voor velen voelt het goed. Hedendaags weten we ook hoe belangrijk hechting met je kind is. Voorstanders van natuurlijk ouderschap, attachement parenting zoals dr. Sears (3) kiezen bewust voor het samen slapen. Grote groep ouders volgt de richtlijnen van Dr. James J. McKenna (4). Dr. McKenna is ook een grote voorstander van co-sleeping. Volgens hem vergemakkelijkt het o.a. borstvoeding en is het goed voor de algehele ontwikkeling van je kind.

James Mc Kenna heeft ook onlangs een geweldig boek geschreven over Veilig Slapen met je baby, met alle eerlijke en deskundige antwoorden op al je vragen over coslapen.

Wetenschap over co-sleeping met je kind

Dr. Maartje Luijk heeft over dit controversiëel onderwerp een presentatie gehouden tijdens het Jaarlijkse Congres Slaapproblemen bij jonge kinderen (mei 2019). Er zijn duidelijke kampen tegen of voor het samen slapen. Met haar collega’s heeft Luijk onderzoek (5) gedaan naar die grote tweedeling. Het gaat om de gevaren aan de ene kant en de grote voordelen aan de andere kant. De verrassende uitkomst is dat er bij beide gebrek aan sterk wetenschappelijk bewijs is voor hun uitspraken. Bijzonder, vind je niet? Ik vind het daarom extra vreemd dat vooral de nadruk ligt op gevaren.

Realiteit: baby ligt vaak wel in bed van ouders

De realiteit is dat veel ouders wél met hun baby in een bed slapen, of dat nu hun bewuste keuze is of als oplossing voor slaaptekort. Dus, zouden wij als ouders dan niet beter voorgelicht moeten worden als je met je baby of kind in een bed slaapt hoe je dan veilig samen kunt slapen?

Veilig samen slapen met je baby of kind: hoe?

De veiligste optie om samen te slapen met je baby of kind is samen slapen (co-sleepen) in dezelfde kamer, waar je baby of kind in een wiegje/ ledikant/ co-sleeper ligt naast je eigen bed. Maar het kan zijn dat je met je baby of kind in een bed wil slapen of een andere reden voor is.

Toen mijn kinderen baby waren sliep ik regelmatig met ze in een bed. Niets is fijner dan een middagslaapje samen me je baby. Nu slaap ik incidenteel ook met ze samen. Als ze ziek zijn of als mijn man paar dagen weg is. Ik vind dat gewoon fijn, het is mijn bewuste keus. En ik voel mij er niet schuldig over. Als jij met je kindje wilt samen slapen, kun je dat gewoon doen. Dat bepleit ook Marilene de Zeeuw, Klinisch psycholoog, Infant Mental Health Specialist en gedragstherapeut in Vakblad Vroeg (6).

Bij samen slapen moet je erop letten dat het veilig gebeurt en dat je verstikking voorkomt. Ik houd mij daarom aan de richtlijnen van Unicef. Deze handleiding is in het Nederlands vertaald door Baby Friendly Nederland (7). Als ik co-sleep gebruik ik geen alcohol of slaperig makende medicijnen/ kruiden. Mijn man en ik roken niet. En mijn zoon Lewis of dochter Elena liggen nooit tussen ons in.

Veilig samen slapen met baby // samenvatting richtlijnen:

Hieronder geef ik een samenvatting van richtlijnen over het veilig samen slapen met je baby kof kind.

Houd je baby uit de buurt van kussens
Zorg dat je baby niet uit bed kan vallen of bekneld kan raken tussen de muur en het matras
Zorg ervoor dat het beddengoed het gezicht of het hoofd van de baby niet kan bedekken
Laat je baby niet alleen in bed liggen, ook je jonge baby niet. Hij kan zich in een gevaarlijke positie wringen.

Hoe voorkom ik dat mijn kind alleen maar in mijn bed wil slapen?

Ik vind het belangrijk dat samen slapen een bewuste keuze is. En dat het niet een redmiddel is voor het slaapgebrek. Ik ben zelf niet bang dat mijn kinderen afhankelijk van mijn bed worden. Simpelweg omdat ik weet dat ze hun slaapvaardigheid onder de knie hebben. Bij het samen slapen- structureel of incidenteel- is mijn advies dan ook:

Volg altijd de richtlijnen van Unicef (zie hierboven)
Leg je kind overdag altijd in zijn eigen bed (zodat hij went aan zijn eigen bed)
Leg oudere kinderen uit wat zijn/haar bed is en wat bed van papa en mama is
Leg je kind ’s avonds na het bedritueel wakker in bed. Zo kan hij zijn slaapvaardigheid oefenen en slaaponafhankelijkheid ontwikkelen. Op die manier wordt het het samen slapen geen noodzaak, maar iets waar zowel jij als je kindje van kunnen genieten.
Is je baby jonger dan 6 maanden, download hieronder mijn gratis e book met 5 liefdevolle stappen naar meer slaap

Is je baby ouder dan 6 maanden? Download hier 5 stappen naar doorslapen vanaf 6 maanden.

Ik pleit ervoor dat ouders goede informatie krijgen over zowel de gevaren alsook de veilige opties van het samen slapen. Zodat zij zelf een eigen overwogen keus kunnen maken over het wel of niet samen slapen. Want het gaat hier niet om goed of fout.

Bronnen: